tala fou

Fa'afetai mo le asiasi mai i le Nature.com.O le su'esu'ega o lo'o e fa'aogaina e fa'atapula'a le lagolago mo le CSS.Mo le poto sili ona lelei, matou te fautuaina e te fa'aogaina se su'esu'ega fa'afou (pe tape le faiga fa'afetaui ile Internet Explorer).I le taimi nei, ia mautinoa lagolago faʻaauau, matou te faʻaalia le saite e aunoa ma sitaili ma JavaScript.
O tu ma aga fai ipu e atagia ai le socioeconomic auivi o aganuu ua mavae, ae o le tufatufaina atu o le ipu omea e atagia ai mamanu o fesootaiga ma faagasologa o fegalegaleaiga. O meafaitino ma geosciences o loʻo faʻafaigaluegaina iinei e fuafua ai le sourcing, filifiliga ma le gaosiga o mea mataʻutia. Le Malo o Congo, faavaomalo lauiloa talu mai le faaiuga o le seneturi lona sefululima, o se tasi lea o setete sili ona taʻutaʻua muamua i totonu o Aferika Tutotonu. .O iinei matou te tuʻuina atu ai faʻamatalaga fou i le gaosiga ma le faʻasalalauina o ipu omea i le Malo o Congo. Faʻatinoina o metotia suʻesuʻe e tele i luga o faʻataʻitaʻiga filifilia, e pei o le XRD, TGA, suʻesuʻega petrographic, XRF, VP-SEM-EDS ma le ICP-MS, na matou fuafuaina o latou uiga petrographic, mineralogical ma geochemical.O tatou taunuuga e mafai ai ona tatou fesootai mea archaeological ma mea faalenatura ma faatuina tu ma aga sima.Ua matou faailoaina mamanu gaosiga, fesuiaiga o mamanu, tufatufaina ma fegalegaleaiga faagasologa o oloa lelei e ala i le faalauiloaina o tomai faapitoa. centralization i le Lower Congo itulagi o Aferika Tutotonu ei ai se aafiaga tuusao i le gaosiga o ipu omea ma circulation. Matou te faamoemoe o le a maua e a tatou suesuega se faavae lelei mo nisi suesuega faatusatusa e contextualize lenei itulagi.
O le faia ma le faʻaogaina o ipu omea o se gaioiga tutotonu i le tele o aganuʻu, ma o lona socio-political context na i ai se aafiaga tele i le faʻatulagaina o le gaosiga ma le faʻagasologa o le faia o nei mea1,2. I totonu o lenei faʻavae, o suʻesuʻega sima e mafai ona faʻaleleia ai a tatou mea. malamalama i sosaiete ua mavae3,4.E ala i le suʻesuʻeina o mea faʻatekonolosi, e mafai ona tatou faʻafesoʻotaʻi a latou meatotino i tu ma aga faʻapitoa ma faʻasologa mulimuli ane o le gaosiga1,4,5. E pei ona faʻaalia e Matson6, e faʻavae i luga o le siʻosiʻomaga sima, o le filifiliga o mea mata e fesoʻotaʻi ma le avanoa avanoa o punaoa faanatura. E le gata i lea, i le amanaia o suʻesuʻega faʻale-aganuʻu eseese, Whitbread2 e faasino i le 84% avanoa o le atinaʻeina o punaoa i totonu o le 7km radius o le ceramic origin, faʻatusatusa i le 80% avanoa i totonu ole 3km radius i Aferika7. , e taua le aua neʻi faʻagaloina le faʻalagolago o faʻalapotopotoga gaosiga i luga o mea faʻapitoa2,3. Filifiliga faʻatekonolosi e mafai ona suʻesuʻeina e ala i le suʻesuʻeina o fesoʻotaʻiga i le va o meafaitino, metotia ma tomai faʻapitoa3,8,9. O le tele o ia filifiliga e mafai ona faʻamalamalamaina se tu ma aga faʻapitoa. .I le taimi nei, o le tuʻufaʻatasia o suʻesuʻega i suʻesuʻega ua fesoasoani tele i se malamalamaga sili atu o sosaiete ua mavae 3,10,11,12. O le faʻaaogaina o auala faʻapitoa e mafai ona faʻatalanoaina fesili e uiga i laʻasaga uma e aʻafia i gaioiga o filifili, e pei o punaoa faanatura. atina'e ma mea mata'ina filifilia, fa'atauga ma fa'agaioiga3,10,11,12.
O le suʻesuʻega e taulaʻi i le Malo o Congo, o se tasi o faiga faʻapolokiki sili ona taua e atiaʻe i totonu o Aferika Tutotonu. Aʻo leʻi oʻo mai le setete faʻaonaponei, o Aferika Tutotonu na aofia ai se faʻalavelave faʻale-aganuʻu faʻapolokiki e faʻaalia i le tele o eseesega faʻaleaganuʻu ma faʻapolokiki, faʻatasi ai ma fausaga faʻavae. mai vaega fa'apolokiki laiti ma vaeluaina i vaega fa'apolokiki lavelave ma maualuga tele13,14,15. I lenei tulaga fa'ale-aganu'u-fa'aupufai, o le Malo o Congo e manatu na fa'avaeina i le 14th seneturi e tolu au felagolagoma'i 16, 17. I lona O le taimi nei, na ufitia ai se eria e tutusa ma le va o le Vasa Atelani i le itu i sisifo o le Democratic Republic of Congo (DRC) ma le Vaitafe o Cuango i sasae, faapea foi ma le itu i matu o Angola i aso nei. Latitu o Luanda. Na faia se sao taua i le itulagi lautele i le taimi o lona malosi ma maua ai se atinaʻe agai i le sili atu le lavelave ma le faʻatumauina seia oʻo i le 14th, 18th, 19th, 20th, 21st of the 18th century.Social stratification, a common currency, taxation systems , tufatufaga faʻapitoa o tagata faigaluega, ma le fefaʻatauaʻiga pologa18, 19 atagia ai le faʻataʻitaʻiga a Earle o le tamaoaiga faʻapolokiki22. Mai lona faavaeina i le faaiuga o le 17th seneturi, o le Malo o Congo na faʻalauteleina tele, ma mai le 1483 faʻavaeina sootaga malosi ma Europa, ma i lenei mea. auala na auai i fefaʻatauaʻiga Atelani 18, 19, 20, 23, 24, 25 (sili atu auiliiliga Vaʻai Faʻaopoopo 1) mo faʻamatalaga faʻasolopito.
Metotia o meafaitino ma geosciences ua faʻaaogaina i sima measina mai nofoaga e tolu o suʻesuʻega anamua i le Malo o Congo, lea na faia ai suʻesuʻega i le sefulu tausaga talu ai, o le Mbanza Kongo i Angola ma Kindoki ma Ngongo Mbata i le Democratic Republic of Congo (Fig). . 1) (silasila i le Laulau Faaopoopo 1).2 i le archaeological data) .Mbanza Congo, talu ai nei na tusia i le UNESCO Heritage List, o loʻo i totonu o le itumalo Mpemba o le pulega anamua.O loʻo i luga o se nofoaga tutotonu i le vaeluaga o auala fefaʻatauaʻiga sili ona taua, o le faiga faʻapolokiki ma laumua o le pulega o le malo ma le nofoa o le nofoalii o le tupu.Kindoki ma Ngongo Mbata o loʻo i totonu o itumalo o Nsundi ma Mbata, taʻitasi, atonu na avea ma vaega o malo e fitu o Kongo dia Nlaza aʻo leʻi faavaeina le malo - o se tasi o o polities tu'ufa'atasi28,29. Sa faia e i la'ua uma ni matafaioi taua i le tala fa'asolopito o le malo17. O nofoaga fa'asolopito o Kindoki ma Ngongo Mbata o lo'o i totonu o le Vanu o Inkisi i le itu i matu o le malo ma o se tasi o nofoaga muamua na faatoilaloina e le tama faavae o le malo.Mbanza Nsundi, o le laumua o le itumalo ma le faaleagaina o Jinndoki, ua masani ona pulea e le sui o le tupu mulimuli Congolese 17, 18, 30.Mbata itumalo e tele lava ina tu 31 i sasae o le Vaitafe o Inkisi. O pule o Mbata ( ma i se tulaga faapitoa Soyo) maua le avanoa faʻasolopito o le naʻo le filifilia mai le mamalu o le lotoifale e ala i le faasologa, ae le o isi itumalo e tofia ai pule e le aiga tupu, o lona uiga e sili atu le suavai 18,26. E ui lava e le o le itumalo. laumua o Mbata, o Ngongo Mbata na faia se sao tutotonu a itiiti mai i le 17th seneturi. Ona o lona tulaga faʻataʻatia i le fesoʻotaʻiga fefaʻatauaʻiga, ua saofagā ai Ngongo Mbata i le atinaʻeina o le itumalo o se maketi tau fefaʻatauaʻiga taua16,17,18,26,31 ,32.
O le Malo o Congo ma ona itumalo autu e ono (Mpemba, Nsondi, Mbata, Soyo, Mbamba, Mpangu) i le sefuluono ma le sefulufitu seneturi. O nofoaga e tolu na talanoaina i lenei suʻesuʻega (Mbanza Kongo, Kindoki ma Ngongo Mbata) o loʻo faʻaalia i luga o le faafanua.
Seia oo i le sefulu tausaga talu ai, o le malamalama o mea anamua o le Malo o Congo sa faatapulaaina33. O le tele o malamalamaaga i le talafaasolopito o le malo e faavae i luga o tu masani tuugutu i le lotoifale ma punaoa tusitusia mai Aferika ma Europa16,17. O le faasologa o taimi i le itulagi o Congo ua vaevaeina ma le atoatoa ona o i le le lava o suʻesuʻega faʻasolosolo faʻasolosolo34. O suʻesuʻega faʻasolosolo talu mai le 2011 ua faʻamoemoe e faʻatumu nei avanoa ma ua faʻaalia ai fausaga taua, foliga ma mea taua. O nei mea na maua, o ipu omea e le masalomia le sili ona taua29,30,31,32,35,36. Faatasi ai ma e tusa ai ma le Iron Age i Aferika Tutotonu, o galuega fa'akomepiuta pei o le taimi nei e matua seasea lava37,38.
Matou te tuʻuina atu iʻuga o mineralogy, geochemical and petrological analysis of a set of pottery fragments mai vaega e tolu na eliina o le Malo o Congo (silasila i faʻamatalaga archaeological i Mea Faʻaopoopo 2) . tasi mai le Jindoji Formation ma le tolu mai le King Kong Formation 30, 31, 35. O le Kindoki Group e lata mai i le vaitaimi o le Early Kingdom (14th i le ogatotonu o le 15th seneturi). Mai nofoaga o loʻo talanoaina i lenei suʻesuʻega, Kindoki (n = 31). ) na o le pau lea o le saite na faʻaalia ai le faʻavasegaina o Kindoki30,35. E tolu ituaiga o Kongo Groups - Type A, Type C, ma Type D - e toe foʻi mai i le tuai o le malo (16th-18th seneturi) ma o loʻo i ai i le taimi e tasi i nofoaga e tolu o tala faʻasolopito o loʻo iloiloina iinei30 , 31, 35. Kongo Type C ipu o ipu kuka e tele i nofoaga uma e tolu 35. O le Kongo A-type pan e mafai ona faʻaaogaina e fai ma apa faʻapipiʻi, faʻatusalia e na o ni nai vaega 30, 31, 35. Kongo D-ituaiga e tatau ona fa'aoga na'o le fa'aogaina o sima mo le fa'aoga i totonu o le atunu'u - aua e le'i maua lava i falelauasiga e o'o mai i le taimi nei - ma e feso'ota'i ma se vaega fa'apitoa o tagata fa'aoga30,31,35. O fasi mea'ai e aliali mai fo'i na'o ni nai fuainumera. Tulaga A ma D ipu. faʻaalia faʻasalalauga faʻapitoa tutusa i Kindoki ma Ngongo Mbata sites30,31. I Ngongo Mbata, e oʻo mai i le taimi nei, o loʻo i ai 37,013 Kongo Type C fragments, lea e naʻo 193 Kongo Type A fragments ma 168 Kongo Type D31 fragments.
Faʻataʻitaʻiga o vaega faʻapitoa e fa o ipu omea a le Malo o Congo na talanoaina i lenei suʻesuʻega (Kindoki Group ma Kongo Group: Types A, C, ma D);o se faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga o latou faʻasologa faʻasologa i nofoaga taʻitasi o suʻesuʻega anamua Mbanza Kongo, Kindoki ma Ngongo Mbata .
X-ray Diffraction (XRD), Thermogravimetric Analysis (TGA), Petrographic Analysis, Variable Pressure Scanning Electron Microscopy with Energy Dispersive X-ray Spectroscopy (VP-SEM-EDS), X-ray Fluorescence Spectroscopy (XRF) ma Inductively Coupled Plasma Coupled tele spectrometry (ICP-MS) ua faʻaaogaina e faʻafesoʻotaʻi ai fesili e uiga i faʻapogai faʻapogai o mea mataʻutia ma metotia gaosiga. O la matou faʻamoemoe o le faʻamaonia o tu ma aga sima ma faʻafesoʻotaʻi i latou i nisi o auala o le gaosiga, ma maua ai se vaaiga fou i le fausaga faʻaagafesootai o le tasi o fa'alapotopotoga fa'apolokiki ta'uta'ua i Aferika Tutotonu.
O le mataupu o le Malo o Congo e sili ona faigata mo suʻesuʻega faʻapogai ona o le eseesega ma le faʻapitoa o le faʻaaliga faʻafanua faʻapitonuʻu (Fig. 3). Faʻafanua faʻaitulagi e mafai ona iloatino e ala i le i ai o sina mea itiiti i le undeformed geological sedimentary ma metamorphic sequences ua taʻua o le Western Congo Supergroup.I le auala pito i lalo, o le faasologa e amata i le rhythmically alternating quartzite-claystone formations i le Sansikwa Formation, sosoo ai ma le Haut Shiloango Formation, o loʻo faʻaalia i le i ai o stromatolite carbonates, ma i le Democratic Republic of Congo, silica Diatomaceous eleele sela sa faailoaina i tafatafa o le pito i lalo ma le pito i luga o le vaega. O le Neoproterozoic Schisto-Calcaire Group o se carbonate-argillite assemblage ma nisi Cu-Pb-Zn mineralization.O lenei geological fausaga faaalia ai se faagasologa e le masani ai e ala i le diagenesis vaivai o magnesia omea po o. O sina suiga itiiti o le talc-producing dolomite.O lenei mea e mafua ai le i ai o le calcium ma le talc mineral sources.O le iunite o loʻo ufiufi e le Precambrian Schisto-Greseux Group e aofia ai le oneone-argillaceous moega mumu.
Fa'afanua fa'afanua o le nofoaga su'esu'e. E tolu nofoaga fa'asolopito o lo'o fa'aalia i luga o le fa'afanua (Mbanza Congo, Jinndoki ma Ngongombata). e faasino i le Democratic Republic of Congo ma Angola, ma ua faailogaina tuaoi Angolan41 ma Congolese42,65 Fa'afanua fa'afanua (faila faila), fa'aoga Faia tulaga fa'atulagaina eseese.
I luga aʻe o le sedimentary discontinuity, Cretaceous iunite e aofia ai continental sedimentary maa e pei o le maa oneone ma le maa omea. E lata ane, o lenei fausaga eleele ua lauiloa o se puna lona lua Deposition o taimane ina ua uma ona tafia e Early Cretaceous kimberlite tubes41,42. E leai se isi igneous ma maualuga-grade metamorphic. maa ua lipotia i lea vaega.
O le eria o loʻo siomia ai Mbanza Kongo o loʻo faʻaalia i le i ai o clastic ma vailaʻau faʻapipiʻi i luga o le Precambrian strata, e masani lava o le limestone ma le dolomite mai le Schisto-Calcaire Formation ma le slate, quartzite ma le ashwag mai le Haut Shiloango Formation41. O le iunite faʻafanua sili ona latalata ile Jindoji archaeological site o le Holocene alluvial sedimentary maa ma limestone, slate ma chert ufiufi i feldspar quartzite o le Precambrian Schisto-Greseux Group. O lo o i Ngongo Mbata i se fusi papa Schisto-Greseux vaapiapi i le va o le Schisto-Calcaire Group matutua ma le Cretaceous lata ane sandstone42. E le gata i lea, o se punaoa Kimberlite e taʻua o Kimpangu ua lipotia mai i le lautele lautele o Ngongo Mbata latalata i le craton i le Lower Congo region.
O taunuuga semi-quantitative o vaega autu o minerale maua e XRD o loʻo faʻaalia i le Laulau 1, ma o faʻataʻitaʻiga XRD sui o loʻo faʻaalia i le Ata 4. Quartz (SiO2) o le vaega autu o minerale, e masani ona fesoʻotaʻi ma le potassium feldspar (KAlSi3O8) ma le mica .[Mo se faataitaiga, KAl2(Si3Al)O12(OH)2], ma/poo talc [Mg3Si4O10(OH)2].O minerale plagioclase [XAl(1–2)Si(3–2)O8, X = Na po o Ca] (ie sodium ma/poo anorthite) ma amphibole [(X)(0–3)[(Z )(5– 7)(Si, Al)8O22(O,OH,F)2, X = Ca2+, Na+ , K +, Z = Mg2 +, Fe2 +, Fe3 +, Mn2 +, Al, Ti] e fesoʻotaʻi faʻatasi vaega tioata, E masani lava o loʻo i ai le mica.Amphibole e masani ona toesea mai talc.
Fa'ata'ita'iga XRD o fai ipu omea a le Malo Kongo, e fa'avae i luga o vaega tioata tetele, e fetaui ma vaega fa'aigoa: (i) vaega mauoa talc fa'afeiloa'i i fa'ata'ita'iga o le Kindoki Group ma le Kongo Type C, (ii) talc mauoa o lo'o maua i fa'ata'ita'iga o vaega o lo'o iai Quartz. Kindoki Group ma Kongo Type C faʻataʻitaʻiga, (iii) feldspar-oa vaega i le Kongo Type A ma le Kongo D faʻataʻitaʻiga, (iv) vaega mauoa mica i le Kongo Type A ma Kongo D faʻataʻitaʻiga, (v) Amphibole vaega mauoa na fetaiaʻi i faʻataʻitaʻiga mai Kongo Type A ma Kongo Type DQ quartz, Pl plagioclase, poʻo potassium feldspar, Am amphibole, Mca mica, Tlc talc, Vrm vermiculite.
Ole spectra XRD ole talc Mg3Si4O10(OH)2 ma pyrophyllite Al2Si4O10(OH)2 e mana'omia se auala fa'aopoopo e iloa ai lo latou i ai, toesea po'o le mafai ona ola fa'atasi.TGA na faia i luga o fa'ata'ita'iga sui e tolu (MBK_S.14, KDK_S.13 ma KDK_S. 20) .O le TG curves (Supplement 3) sa ogatasi ma le i ai o le talc mineral phase ma le leai o pyrophyllite.O le dehydroxylation ma le faʻaleagaina faʻavae na matauina i le va o le 850 ma le 1000 ° C e fetaui ma le talc. E leai se gau tele na matauina i le va o 650 ma 850 °C, e faʻaalia ai le leai o se pyrophyllite44.
I le avea ai o se vaega laʻititi, vermiculite [(Mg, Fe+2, Fe+3)3[(Al, Si)4O10](OH)2 4H2O], e fuafuaina e ala i le suʻesuʻeina o aggregates oriented o sui faʻataʻitaʻiga, tumutumu O loʻo i le 16-7 Å, e masani ona iloa ile Kindoki Group ma le Kongo Group Type A samples.
Kindoki Group-ituaiga faʻataʻitaʻiga na maua mai i le lautele lautele o Kindoki na faʻaalia ai se minerale faʻaalia e ala i le i ai o le talc, le tele o le quartz ma le mica, ma le i ai o le potassium feldspar.
O le tuufaatasiga o minerale o Kongo Type A faʻataʻitaʻiga o loʻo faʻaalia i le i ai o se numera tele o paʻu quartz-mica i vaega eseese ma le i ai o le potassium feldspar, plagioclase, amphibole, ma le mika. aemaise ile Congo-type A samples i Jinndoki ma Ngongombata.
O faʻataʻitaʻiga a Kongo Type C o loʻo faʻaalia ai se tuufaatasiga o minerale eseese i totonu o le ituaiga vaega, lea e faʻalagolago tele i le nofoaga o suʻesuʻega. mai Mbanza Kongo ma Kindoki, ae i nei tulaga o nisi faʻataʻitaʻiga e mauoa i talc ma mika.
Kongo ituaiga D ei ai se tuufaatasiga mineralogical tulaga ese i nofoaga uma e tolu archaeological.Feldspar, aemaise lava plagioclase, e tele i lenei ituaiga ipu ipu.Amphibole e masani lava ona i ai i le abundance.Faatusalia quartz ma mika.O aofaiga faatatau eseese i le va samples.Talc na iloa i amphibole - mauoa vaega o le ituaiga vaega Mbanza Kongo.
O minerale faʻafefeteina autu e iloa e ala i suʻesuʻega petrographic o le quartz, feldspar, mika ma le amphibole. O faʻaputuga papa e aofia ai vaega o le metamorphic intermediate ma le maualuga-grade metamorphic, igneous and sedimentary rock. i le lelei, faatasi ai ma se fua faatatau o le setete matrix mai le 5% i le 50%. Tempered saito e afua mai le lapotopoto i le angular e aunoa ma se tulaga e sili ona lelei.
E lima lithofacies vaega (PGa, PGb, PGc, PGd, ma PGe) e iloga e faʻavae i luga o suiga faʻavae ma mineralogical.PGa vaega: faʻamaʻi maualalo faʻapitoa (5-10%), matrix lelei, faʻatasi ai ma le tele o mea faʻapipiʻi o maʻa metamorphic sedimentary ( Ata 5a);Vaega PGb: maualuga vaega o matrix ita (20%-30%), matrix ita O le fa'avasegaina o le afi e le lelei, o fatu fa'afefe e angular, ma o le ogatotonu ma le maualuga-grade metamorphic papa o loʻo i ai le maualuga o mea o le silicate layered, mika ma lapoa. fa'apipi'i papa (Ata 5b);Vaega PGc: e fai si maualuga o le matrix ita (20 -40%), lelei i le lelei tele o le fa'avasegaina o le ita, la'ititi i le la'ititi li'o fa'ata'amilosaga fatu, tele fatu quartz, gaogao i nisi taimi (c i le Ata 5);Vaega PGd: maualalo le fua Fa'atatau i'a (5-20​​​%), fa'atasi ai ma fatu fa'atama'i, ma'a lapopo'a fa'aofiofi, leaga le fa'avasegaina, ma le fa'avasega lelei (d i le Ata 5);ma le PGe vaega: maualuga vaega o matrix ita (40-50 %), lelei i le lelei tele le faavasegaina o le ita, lua lapopoa o fatu ma minerale eseese fatuga i tulaga o tempering (Fig. 5, e). micrograph of the petrographic group.Optical suʻesuʻega o faʻataʻitaʻiga na taʻitaʻia ai le faʻamalosia malosi i le va o le faʻavasegaina o ituaiga ma seti petrographic, aemaise lava i faʻataʻitaʻiga mai Kindoki ma Ngongo Mbata (silasila Faʻaopoopo 4 mo sui photomicrographs o le seti faʻataʻitaʻiga atoa).
Fa'ata'ita'i fa'ata'ita'iga fa'apitoa o fasi ipu omea o le Malo o Kongo;Fesootaiga i le va o vaega petrographic ma typological.(a) PGa vaega, (b) PGB vaega, (c) PGc vaega, (d) PGd vaega ma (e) PGe vaega.
O le faʻataʻitaʻiga o le Kindoki Formation e aofia ai maʻa faʻamalamalama lelei e fesoʻotaʻi ma le faʻavaeina o le PGa. O faʻataʻitaʻiga o le Kongo A-ituaiga e sili ona faʻatasi ma le PGb lithofacies, sei vagana ai le Kongo A-type sample NBC_S.4 Kongo-A mai Ngongo Mbata, lea e e fesoʻotaʻi ma le vaega PGe i le faʻatonuina.O le tele o faʻataʻitaʻiga Kongo C-ituaiga mai Kindoki ma Ngongo Mbata, ma Kongo C-ituaiga faʻataʻitaʻiga MBK_S.21 ma MBK_S.23 mai Mbanza Kongo na auai i le vaega PGc. Ae ui i lea, e tele Kongo Type C fa'ata'ita'iga fa'aalia foliga o isi lithofacies.Kongo C-ituaiga fa'ata'ita'iga MBK_S.17 ma NBC_S.13 o lo'o iai uiga fa'atekonolosi e feso'ota'i ma vaega PGe.Kongo C-ituaiga fa'ata'ita'iga MBK_S.3, MBK_S.12 ma MBK_S.14 fausia se lithofacies vaega PGd, a'o Kongo C-ituaiga fa'ata'ita'iga KDK_S.19, KDK_S.20 ma KDK_S.25 ei ai uiga tutusa i le vaega PGb. Kongo Ituaiga C fa'ata'ita'iga MBK_S.14 e mafai ona manatu o se outlier ona o lona porous clast texture. Toeitiiti lava o fa'ata'ita'iga uma e patino i le Kongo D-ituaiga e fesoʻotaʻi ma le PGe lithofacies, sei vagana ai Kongo D-ituaiga faʻataʻitaʻiga MBK_S.7 ma MBK_S.15 mai Mbanza Kongo, o loʻo faʻaalia ai le tele o fatu faʻafefeteina ma le maualalo densities (30%), latalata i le vaega PGc.
O faʻataʻitaʻiga mai nofoaga e tolu o suʻesuʻega anamua na suʻesuʻeina e le VP-SEM-EDS e faʻaalia ai le tufatufaina atu o elemene ma fuafua ai le faʻaogaina o elemene elemene o fatu faʻafefe taʻitasi. rutile), titanium iron oxides (ilmenite), zirconium silicates (zircon) ma perovskite neosilicates (garnet) .Silica, alumini, potassium, calcium, sodium, titanium, iron and magnesium o elemene vailaʻau sili ona taatele i le matrix.O le maualuga faifaipea magnesium i totonu o le Kindoki Formation ma Kongo A-type basins e mafai ona faʻamatalaina e ala i le i ai o minerale talc poʻo magnesium clay. E tusa ai ma suʻesuʻega elemene, o fatu feldspar e masani ona fetaui ma le potassium feldspar, albite, oligoclase, ma o nisi taimi o le labradorite ma le anorthite (Faʻaopoopo. 5, Ata S8-S10), ae o fatu amphibole e tremolite Stone, actinite, i le tulaga o le Kongo Type A sample NBC_S.3, lanu mumu maa. O se eseesega manino e matauina i le tuufaatasiga o le amphibole (Fig.6) i Kongo A-ituaiga (tremolite) ma Kongo D-ituaiga ceramics (actinite). E le gata i lea, i totonu o nofoaga e tolu o suʻesuʻega anamua, o fatu ilmenite sa vavalalata vavalalata ma faʻataʻitaʻiga D-ituaiga. O loʻo maua le maualuga o le manganese i totonu o fatu ilmenite. , e leʻi suia ai la latou faʻaogaina masani o le uʻamea-titanium (Fe-Ti) (silasila i le Faʻaopoopoga 5, Ata S11).
VP-SEM-EDS faʻamaumauga. O se ata ternary e faʻaalia ai le tuʻufaʻatasia o le amphibole i le va o tane Kongo Type A ma Kongo D i luga o faʻataʻitaʻiga filifilia mai Mbanza Kongo (MBK), Kindoki (KDK), ma Ngongo Mbata (NBC);fa'ailoga ua fa'ailogaina e ituaiga vaega.
E tusa ai ma taunuuga o le XRD, o le quartz ma le potassium feldspar o minerale autu ia i Kongo type C samples, ae o le i ai o le quartz, potassium feldspar, albite, anorthite ma tremolite o uiga ia o Kongo type A samples. Kongo D-type samples o loʻo faʻaalia ai le quartz. , potassium feldspar, albite, oligofeldspar, ilmenite ma actinite o vaega autu o minerale. Kongo type O se faʻataʻitaʻiga NBC_S.3 e mafai ona manatu o se mea e sili atu ona o lona plagioclase o le labradorite, amphibole o le orthopamphibole, ma o le i ai o le ilmenite ua faʻamauina. Kongo C- ituaiga faʻataʻitaʻiga NBC_S.14 o loʻo iai foʻi fatu ilmenite (Faaopoopo 5, Ata S12-S15).
O suʻesuʻega a le XRF na faia i luga o faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga mai nofoaga e tolu o suʻesuʻega faʻasolosolo e fuafua ai vaega autu elemene. O le maualuga o le magnesium e mafua ona o le i ai o le talc, lea e fesoʻotaʻi faʻatasi ma oxides o le silicon ma aluminum oxide. O le maualuga o le sodium oxide ma le calcium oxide i totonu e ogatasi ma le tele o plagioclase.
O faʻataʻitaʻiga a le Kindoki Group na maua mai le Kindoki site na faʻaalia ai le faʻatamaoaigaina tele o magnesia (8-10%) ona o le i ai o talc.Potassium oxide maualuga i lenei ituaiga vaega e amata mai i le 1.5 i le 2.5%, ma le sodium (<0.2%) ma le calcium oxide (<0.4%) fa'a'otoga na maualalo.
O le maualuga o le maualuga o uʻamea uʻamea (7.5-9%) o se mea masani o Kongo A-type ipu. Kongo type A samples mai Mbanza Kongo ma Kindoki na faʻaalia ai le maualuga o le potassium (3.5-4.5%).O le maualuga o le magnesium oxide (3). -5%) faʻamaonia le faʻataʻitaʻiga Ngongo Mbata mai isi faʻataʻitaʻiga o le ituaiga tutusa vaega.Kongo type A faʻataʻitaʻiga NBC_S.4 faʻaalia le maualuga maualuga o le uʻamea uʻamea, lea e fesoʻotaʻi ma le i ai o vaega o minerale amphibole.Kongo type A sample NBC_S. 3 na faʻaalia ai le maualuga o le manganese (1.25%).
Silica (60-70%) pulea le tuufaatasiga o le Kongo C-ituaiga faataitaiga, lea e afua mai i le quartz anotusi fuafuaina e XRD ma petrography. Low sodium (<0.5%) ma le calcium (0.2-0.6%) mea na matauina. O le maualuga o le maualuga o le magnesium oxide (13.9 ma le 20.7%, i le faasologa) ma le uʻamea uʻamea maualalo i le MBK_S.14 ma le KDK_S.20 faʻataʻitaʻiga e ogatasi ma le tele o minerale talc. Samples MBK_S.9 ma KDK_S.19 o lenei ituaiga vaega na faʻaalia le maualalo o le silica concentrations ma le maualuga o le sodium, magnesium, calcium ma le Iron oxide content.O le maualuga maualuga o le titanium dioxide (1.5%) e faʻaeseese ai le Kongo Type C sample MBK_S.9.
Eseesega i elemene elemene o loʻo faʻaalia ai faʻataʻitaʻiga Kongo Type D, e faʻaalia ai le maualalo o le silica content ma le maualuga maualuga o le sodium (1-5%), calcium (1-5%), ma le potassium oxide i le va o le 44% i le 63% (1- 5%) ona o le i ai o feldspar. E le gata i lea, o le maualuga o le titanium dioxide (1-3.5%) na matauina i lenei ituaiga vaega. .23 e fesoʻotaʻi ma le maualuga o le magnesium oxide content, lea e ogatasi ma le puleʻaga o le amphibole.O maualuga maualuga o le manganese oxide na maua i faʻataʻitaʻiga Kongo D-ituaiga uma.
O faʻamatalaga elemene autu na faʻaalia ai se faʻamaopoopoina i le va o le calcium ma le uʻamea uʻamea i le Kongo ituaiga A ma D tane, lea e fesoʻotaʻi ma le faʻatamaoaigaina o le sodium oxide. E tusa ai ma le faʻasologa o elemene elemene (Faaopoopo 6, Laulau S1), o le tele o faʻataʻitaʻiga o Kongo D-ituaiga mauoa i le zirconium ma se fa'amaopoopo feololo ma le strontium. O le Rb-Sr fanua (Fig. 7) o lo'o fa'aalia ai le feso'ota'iga i le va o tane strontium ma Kongo D-ituaiga, ma le va o tane rubidium ma Kongo A. O le Kindoki Group ma Kongo Type C ceramics. ua leai ni elemene uma e lua.(Vaai foi Faaopoopo 6, Ata S16-S19).
XRF data. Faʻasalalau fanua Rb-Sr, faʻataʻitaʻiga filifilia mai ipu Malo Congo, lanu-faʻailoga e le ituaiga vaega. O le kalafi o loʻo faʻaalia ai le fesoʻotaʻiga i le va o le Kongo D-type tank ma le strontium ma le va o le Kongo A-type tank ma rubidium.
O se faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga mai Mbanza Kongo na suʻesuʻeina e le ICP-MS e fuafua ai elemene elemene ma suʻesuʻega elemene elemene, ma suʻesuʻe le tufatufaina o mamanu REE i le va o vaega ituaiga. O faʻasologa ma elemene elemene o loʻo faʻamatalaina lautele i le Faʻaopoopoga 7, Laulau S2. Le Ituaiga Kongo A fa'ata'ita'iga ma Kongo Ituaiga D fa'ata'ita'iga MBK_S.7, MBK_S.16, ma MBK_S.25 e mauoa i le thorium. Kongo A-ituaiga apa o lo'o maua ai le maualuga tele o le zinc ma e fa'atamaoaigaina i le rubidium, a'o le Kongo D-ituaiga apa e fa'aalia le maualuga. o le strontium, faʻamaonia le XRF taunuʻuga (Faʻaopoopo 7, Ata S21-S23). O le La / Yb-Sm / Yb faʻataʻitaʻiga o loʻo faʻaalia ai le fesoʻotaʻiga ma faʻaalia le maualuga o le lanthanum i totonu o le Kongo D-tank sample (Ata 8).
Faʻamatalaga ICP-MS. Faʻasalalau le fanua o La / Yb-Sm / Yb, faʻataʻitaʻiga filifilia mai le ipu o le Malo Congo, lanu-faʻailoga i le ituaiga vaega. Kongo Type C sample MBK_S.14 e le o faʻaalia i le ata.
REEs masani e le NASC47 o loʻo tuʻuina atu i foliga o apogaleveleve (Fig. 9). O faʻaiʻuga na faʻaalia ai le faʻatamaoaigaina o elemene eletise e le masani ai (LREEs), aemaise lava i faʻataʻitaʻiga mai Kongo A-type ma D-type tanks. Kongo Type C faʻaalia le maualuga o le fesuiaiga.O le anomaly europium lelei o uiga o le Kongo D type, ma le maualuga o le cerium anomaly o uiga ia o Kongo A type.
I lenei suʻesuʻega, na matou suʻesuʻeina ai se seti o keramika mai nofoaga e tolu a Aferika Tutotonu e fesoʻotaʻi ma le Malo o Congo o loʻo iai i vaega faʻapitoa eseese, e taʻua o Jinndoki ma Congo vaega. i le nofoaga archaeological Jinduomu.O le vaega Kongo-ituaiga A, C, ma D-o loo i ai i nofoaga e tolu archaeological i le taimi lava e tasi.O le talafaasolopito o King Kong Group e mafai ona toe maua i tua i le vaitaimi o le malo.E fai ma sui o se vaitaimi o le fesootai ma Europa ma fefaatauai oloa i totonu ma fafo atu o le Malo o Congo, e pei ona i ai mo le tele o seneturi. Na maua faʻamaufaʻailoga faʻapipiʻi ma papa i le faʻaaogaina o le multi-analytical approach. O le taimi muamua lea ua faʻaogaina ai e Aferika Tutotonu se maliega.
O le faʻasologa faifaipea a le Kindoki Group ma le fausaga papa o tamatamai lima e faasino atu i oloa Kindoki tulaga ese. O le vaega o Kindoki e mafai ona fesoʻotaʻi ma le taimi na avea ai Nsondi ma itumalo tutoʻatasi o le Seven Congo dia Nlaza28,29. O le i ai o talc ma vermiculite (o se oloa maualalo vevela. o talc weathering) i le Jinduoji Group o loʻo fautua mai ai le faʻaogaina o mea faʻapitoa i le lotoifale, ona o le talc o loʻo i ai i le matrix geological o le nofoaga o Jinduoji, i le Schisto-Calcaire Formation 39,40.O uiga ie o lenei ituaiga ipu e matauina e ala i le au'ili'iliga o mea e faasino atu i le gaosiga o mea mata'utia.
O ipu Kongo A-ituaiga na faʻaalia ai nisi o fesuiaiga o le fatuga i totonu ma totonu ole nofoaga.Mbanza Kongo ma Kindoki e maualuga i le potassium ma le calcium oxides, ae o le Ngongo Mbata e maualuga i le magnesium. e sili atu ona tumau i le ie, faailogaina e le mica paste. E le pei o Kongo ituaiga C, latou te faʻaalia mea maualuga maualuga o feldspar, amphibole ma le uʻamea uʻamea. O le maualuga o mea o le mica ma le i ai o le tremolite amphibole e iloagofie ai i latou mai le Kongo D-type basin. , lea e iloa ai le actinolite amphibole.
Kongo Type C o loʻo faʻaalia ai foi suiga i le mineralogy ma le vailaʻau faʻasolosolo ma uiga ie o nofoaga e tolu archaeological ma i le va oi latou. O lenei fesuiaiga e mafua mai i le faʻaaogaina o soʻo se mea e maua ai punaoa lata ane i nofoaga taʻitasi gaosiga / faʻaogaina. fa'aopoopo i tweaks fa'atekinisi fa'apitonu'u.
Kongo D-ituaiga e vavalalata vavalalata i le maualuga o le titanium oxides, lea e mafua mai i le i ai o minerale ilmenite (Faaopoopo 6, Ata S20) . 10), o se tuufaatasiga tulaga ese e fetaui ma le kimberlite formations48,49. O le i ai o Cretaceous continental sedimentary rocks-o se punavai o taimane lona lua teuina i le maea ai o le tafia o muai Cretaceous kimberlite tubes42-ma le lipoti Kimberlite fanua o Kimberlite i Lower Congo43 fautua mai o le lautele o Ngongo Mbata eria atonu o le Congo (DRC) Punaoa o mea mata mo le gaosiga D-ituaiga ipu omea. O loʻo lagolagoina atili lenei i le mauaina o le ilmenite i le tasi Kongo Type A faʻataʻitaʻiga ma le tasi Kongo Type C faʻataʻitaʻiga i le nofoaga o Ngongo Mbata.
VP-SEM-EDS data.MgO-MnO faʻataʻapeʻapeina fanua, faʻataʻitaʻiga filifilia mai Mbanza Kongo (MBK), Kindoki (KDK) ma Ngongo Mbata (NBC) faʻatasi ai ma fatu ilmenite faʻamaonia, faʻaalia le manganese-titanium ferromanganese faʻavae i suʻesuʻega a Kaminsky ma Belousova. O a'u (Mn-ilmenites).
O faaletonu Europium lelei o loʻo matauina i le REE mode o le Kongo D-type tank (silasila i le Ata 9), aemaise lava i faʻataʻitaʻiga ma fatu ilmenite ua iloa (eg, MBK_S.4, MBK_S.5, ma MBK_S.24), atonu e fesoʻotaʻi ma ultrabasic igneous. papa mauoa i anorthite ma taofi Eu2 + .O lenei REE tufatufaga e mafai foi ona faamatalaina le maualuga o le strontium concentration o loʻo maua i le Kongo D-type samples (silasila i le Ata 6) ona o le strontium e suitulaga i le calcium50 i le Ca mineral lattice. ) ma le faʻatamaoaigaina lautele o LREEs (Fig. 9) e mafai ona faʻatatau i maʻa faʻamaʻi ultrabasic e pei o le kimberlite-pei o le geological formations51.
O uiga faʻapitoa faʻapitoa o ipu Kongo D-foliga faʻafesoʻotaʻi i latou i se punavai patino o mea masani masani, faʻapea foʻi ma le tutusa o le tuʻufaʻatasia o lenei ituaiga, e faʻaalia ai se nofoaga faʻapitoa mo le gaosiga o Kongo D. specificity o le tuufaatasiga, o le tempered particle size distribution of Kongo D type e iʻu ai i mataupu sima faigata tele ma faʻaalia ai le faʻaogaina o mea mataʻina ma le poto faʻapitoa faʻapitoa i le gaosiga o le ipu omea52.O lenei uiga e tulaga ese ma lagolagoina atili le faʻamatalaina o lenei ituaiga o se oloa faʻatatau i se vaega faʻapitoa faʻapitoa o tagata faʻaoga35. E tusa ai ma lenei gaosiga, Clist et al29 fautua mai atonu o se taunuuga o se fegalegaleaiga i le va o tagata fai tile Potukale ma tagata fai ipu omea Congolese, ona o lea tomai e leʻi faʻafeiloaʻi lava i le taimi o le malo ma muamua.
O le leai o ni vaega minerale fou na faia i faʻataʻitaʻiga mai ituaiga uma o vaega o loʻo fautua mai ai le faʻaogaina o le vevela vevela (<950 °C), lea e ogatusa ma suʻesuʻega ethnoarchaeological faia i lenei vaega53,54. E le gata i lea, o le leai o se hematite. ma le lanu pogisa o nisi fasi ipu omea e mafua ona o le faaitiitia o le fana po o le post-firing4,55. Ethnographic suʻesuʻega i le eria ua faʻaalia mea faʻapipiʻi afi i le taimi o le gaosiga o ipu 55. Lanu pogisa, e masani lava ona maua i ipu Kongo D-foliga, e mafai ona e feso'ota'i ma fa'aoga fa'atatau o se vaega o la latou teuteuga mauoa.Ethnographic fa'amaumauga i le lautele lautele o le fa'amatalaga Aferika e lagolagoina lenei fa'amatalaga, aua o fagu uliuli e masani ona manatu e iai ni uiga fa'atusa fa'apitoa.
O le maualalo o le faʻaogaina o le calcium i faʻataʻitaʻiga, o le leai o ni carbonates ma / poʻo a latou vaega o minerale fou na faʻavaeina e mafua mai i le natura le faʻaogaina o le ceramics57. O lenei fesili e sili ona fiafia i faʻataʻitaʻiga talc-oa (tele Kindoki Group ma Kongo Type C basins) ona o le carbonate ma le talc o loʻo i ai i totonu o le carbonate-argillaceous assemblage-Neoproterozoic Schisto-Calcaire Group42,43 Mutually.The sourcing faʻamoemoeina o nisi ituaiga o mea mata mai le faʻavaeina geological tutusa faʻaalia tomai faʻapitoa e fesoʻotaʻi ma le. amio le talafeagai o omea pe'a pe a fa'amu ile vevela maualalo.
I le faaopoopo atu i le intra-ma inter-field compositional ma le fausaga papa fesuiaiga o Kongo C pottery, o le maualuga o le manaoga mo kuka kuka ua mafai ai ona matou tuʻuina le gaosiga o Kongo C pottery i le faʻalapotopotoga. C-ituaiga faʻataʻitaʻiga o loʻo fautua mai ai se tikeri o le tumau i le gaosiga o ipu i totonu o le malo. E faʻaalia ai le filifilia ma le faaeteete o mea mataʻutia ma le poto faʻapitoa faʻapitoa e fesoʻotaʻi ma le agavaʻa ma le talafeagai o galuega a le Quartz Temper Cooking Pot58.Quartz tempering ma mea e leai se calcium e faʻaalia o le filifilia ma le fa'agaioiina o mea mata'ina e fa'alagolago fo'i i mana'oga fa'atekinisi.


Taimi meli: Iuni-29-2022